Αφιέρωμα στην Ιερά Μονή Λειμώνος Αγίου Ιγνατίου Αγαλιανού

 

Η Ιερά Μονή λειμώνος Αγίου Ιγνατίου επανιδρυμένη, καθώς η παράδοση την θέλει να έχει χτιστεί στα ερείπια βυζαντινού μοναστηριού από τον Άγιο Ιγνάτιο τον Αγαλλιανό, Αρχιεπίσκοπο Μηθύμνης το 1526, η ανδρική Ιερά Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή Λειμώνος δεσπόζει στην εκκλησιαστική ιστορία της νήσου Λέσβου τους τελευταίους πέντε αιώνες.Σε αυτούς έχει διαδραματίσει σημαντικό πνευματικό και εκπαιδευτικό ρόλο, έχοντας παράλληλα προσφέρει σημαντικές υπηρεσίες στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της κεντρικής και δυτικής Λέσβου.

Kατά την επανίδρυσή της από τον Άγιο Ιγνάτιο, η μονή αφιερώθηκε στον Tαξιάρχη Mιχαήλ. Mετά την αναγνώριση της αγιότητας του κτίτορός της, μετονομάστηκε σε μονή του Αγίου Ιγνατίου. Kαθ’ όλη την ιστορική της πορεία όμως, είναι γνωστότερη ως Ιερά Mονή Λειμώνος, μια και είναι χτισμένη στο μέσον του λιβαδιού (=λειμώνα) που χρωματίζει την γύρω βραχώδη περιοχή.

Λίγα μόλις χρόνια μετά την ίδρυσή της η μονή απέκτησε την Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή ιδιότητα, βάσει της οποίας τέθηκε υπό την άμεση εποπτεία του Oικουμενικού Πατριαρχείου, μέχρι τα μέσα περίπου του 20ού αιώνα, οπότε και περιήλθε στη διοικητική ευθύνη της Μητροπόλεως Μηθύμνης, στην οποία και ανήκει μέχρι σήμερα.

Η Ιερά Mονή Λειμώνος ανοικοδομήθηκε πάνω στα ερείπια ενός βυζαντινού μοναστηριού, το οποίο είχε ερημωθεί είτε κατά την άλωση της Λέσβου από τους Oθωμανούς (1462 μ.Χ.), είτε λίγες δεκαετίες νωρίτερα, χωρίς δυστυχώς να σώζεται κανένα στοιχείο για την ίδρυση, τη λειτουργία και τη διάλυσή του.

O ίδιος ο Άγιος Ιγνάτιος αναφέρει στη διαθήκη του ότι ανοικοδόμησε τη μονή «εκ παλαιών θεμελίων» και «εξ ιδίων αναλωμάτων», έχοντας παράλληλα και τη στήριξη πολλών ευσεβών χριστιανών, όχι μόνο κατοίκων της περιοχής αλλά και ξένων, οι οποίοι συνεισέφεραν και σε οικονομικό επίπεδο, αλλά και με την προσωπική τους εργασία.

Τους πρώτους χρόνους μετά την ίδρυσή της συγκεντρώθηκαν στη μονή δώδεκα μοναχοί, στους οποίους συγκαταλεγόταν ο πατέρας και ο γιος του Αγίου Ιγνατίου. Αργότερα ο αριθμός των μοναχών αυξήθηκε και υπάρχουν μαρτυρίες ότι σε κάποιες περιόδους ξεπέρασε τους εκατόν πενήντα. Η μονή ανακαινίστηκε στα τέλη του 18ου αιώνα.

Η βιβλιοθήκη της Μονής.

Η καρποφορία του μοναχικού λειμώνα του Αγίου Ιγνατίου κατά τη διάρκεια των πέντε περίπου αιώνων λειτουργίας της μονής καθρεφτίζεται κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο στην πλούσια βιβλιοθήκη των χειρογράφων και των εντύπων βιβλίων της (περίπου 5.000 βιβλία), καθώς επίσης και στο Αρχείο των ελληνικών και οθωμανικών εγγράφων της. Κυρίως τα χειρόγραφα, αλλά και κάποια από τα έγγραφα του Αρχείου απετέλεσαν και αποτελούν αντικείμενο διεθνούς έρευνας για περίοδο μεγαλύτερη του ενός αιώνα. Πρόκειται για έρευνα, η οποία ρίχνει πολύτιμο φως στην Ιστορία της Βυζαντινής Λογοτεχνίας, του Βυζαντινού Δικαίου, αλλά και της οικονομικής, εκπαιδευτικής και κοινωνικής ιστορίας της Λέσβου κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας. Στο μουσείο φυλάσσονται ακόμη ένα Ευαγγελιστάριο του 9ου αι., πατριαρχικά σιγίλλια, σουλτανικά φιρμάνια κ.α.

Στην περίφημη «Λειμωνιάδα» Σχολή δίδαξε ο ξακουστός διδάσκαλος του Γένους, Παχώμιος Ρουσάνος.

Η Μονή σήμερα.

Η μονή είναι η μεγαλύτερη σε έκταση της Λέσβου. Η Ιερά Μονή Λειμώνος συνεχίζει μέχρι σήμερα την πλούσια πνευματική, κοινωνική και φιλανθρωπική της δράση στην Καλλονή και όλη τη Λέσβο και στο χώρο της στεγάζονται λαογραφικό – γεωλογικό μουσείο.

Το Καθολικό της μονής και ο γύρω αύλειος χώρος είναι άβατα στις γυναίκες. Εξαίρεση πραγματοποιείται κατά την πανήγυρη του κτίτορος Αγίου Ιγνατίου (14 Οκτωβρίου), οπότε επιτρέπεται η είσοδος των γυναικών στην αυλή του Καθολικού, αφιερωμένο στον Ταξιάρχη Μιχαήλ στη σημερινή του μορφή το Καθολικό είναι τρίκλιτη ξυλόστεγη Βασιλική. Ο ναός έχει αγιογράφοι σε Δύο διαφορετικές περιόδους οι αρχικές τοιχογραφίες φερνουν στοιχεια της μακεδονικής τεχνοτροπίας του 15ου αιώνα το εντυπωσιακό το τέμπλο είναι ξυλόγλυπτο και επίχρυσο.

Την παραμονή της ημέρας του εορτασμού θα πραγματοποιηθεί Εσπερινός στην εκκλησία Αγίου Ιγνατίου στη Μονή Λειμώνος και στις 12 τα μεσάνυχτα θα επακολουθήσει λιτάνευση των Ιερών Λειψάνων που φυλάσσονται στο σκευοφυλάκιον της Μονής.

Το πρωί της κυριώνυμης ημέρας θα τελεστεί θεία λειτουργία στην Εκκλησία του Αγίου Ιγνατίου στη Μονή Λειμώνος.

Οι εορταστικές εκδηλώσεις προς τιμή του Αγίου Ιγνατίου Μηθύμνης θα συμπληρωθούν παράλληλα, με ολονύκτια Αγρυπνία, στην Γυναικεία Ι.Μονή της Μυρσινιωτήσης, παρά την Καλλονή Λέσβου, όπου υπάρχει και ο τάφος του Αγίου Ιγνατίου,κτήτορ και αυτής της Μονής.

Το 1800 χρονολογείται η νεότερη φάση της τοιχογράφησης από τον αγιορείτη μοναχό Νικηφόρο. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το εικονογραφικό πρόγραμμα των τοιχογραφιών του σκευοφυλάκιου (κρύπτης) στο ανατολικό τμήμα του ναού.

Το κοιμητήριο της μονής βρίσκεται εκτός του περιβόλου. Στο ναό του κοιμητηρίου, σώζονται τοιχογραφίες του 16ου αι. Στη δυτική πτέρυγα του κεντρικού περιβόλου φυλάσσονται ιερά άμφια, εξαιρετικά δείγματα εκκλησιαστικής χρυσοκεντητικής, βημόθυρα, σπαράγματα τοιχογραφιών, φορητές εικόνες, ιερά σκεύη, λειψανοθήκες, καθώς και η βιβλιοθήκη της μονής.

Σημαντικό ρόλο στη θρησκευτική, εκπαιδευτική και πνευματική ιστορία της Λέσβου έχει διαδραματίσει η Ιερά Μονή Λειμώνος.

Στο ιεροφυλάκιο της Μονής φυλάσσονται και λείψανα του αγίου Ιγνατίου και άλλων αγίων, καθώς και τεμάχιο του Τιμίου Ξύλου, αλλά και τεμάχιο από την Τιμία Ζώνη της Παναγίας.

Εδώ μπορεί κανείς να θαυμάσει τις αξιόλογες τοιχογραφίες που κοσμούν το εσωτερικό του μοναστηριού και χρονολογούνται από τον 16ο-17ο αιώνα. Το τέμπλο του ναού είναι ξυλόγλυπτο, επιχρυσωμένο και διέπεται από την τεχνοτροπία του οθωμανικού μπαρόκ.

Ο σημερινός επισκέπτης μπορεί να να επισκεφτεί την εκκλησία του Αγίου Ιγνατίου να θαυμάσει τις τοιχογραφίες να προσκυνήσει την Αγία κάρα του και κεφαλήν, να επισκεφτεί το ευλογημένο κελλίον του και να δει πόσο ταπεινά ζούσε Ο άγιος Ιγνάτιος, Να επισκεφτεί το μουσείο και να περιηγηθεί στα παρεκκλήσια της μονής.

Ο Άγιος Ιγνάτιος ο Αγαλλιανός.

Ο Άγιος Ιγνάτιος ο Αγαλλιανός ήταν ένας σπουδαίος ποιμένας και θαυματουργός της Εκκλησίας, που γεννήθηκε στη Μυτιλήνη το 1492 μ.Χ. και επέλεξε τη μοναχική ζωή μετά την απώλεια της οικογένειάς του. Αφιέρωσε τον εαυτό του στη μελέτη, την προσευχή και τη φιλανθρωπία, βοηθώντας τους υπόδουλους χριστιανούς κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας. Το 1531 μ.Χ. χειροτονήθηκε Μητροπολίτης Μηθύμνης και ασκούσε με σοφία και αγάπη το επισκοπικό του καθήκον, επιδεικνύοντας πολλά θαύματα και προφητείες. Απεβίωσε ειρηνικά το 1566 μ.Χ. και αναγνωρίστηκε ως άγιος από το λαό και την επίσημη Εκκλησία.